U heeft een ster bij ons gekocht en wilt uw ster nu vinden aan de sterrenhemel?
Voor beginners: Een online planetarium gebruiken
Het is het makkelijkst om een online planetarium, zoals 'Stellarium' te gebruiken. Daarin kunt u het HIP-nummer van uw ster (bijv. 'HIP 677') invoeren. Daarna krijgt u een actuele sterrenkaart met gedetailleerde informatie over de locatie van uw ster te zien.
Rechts ziet u een voorbeeld van een afbeelding uit Stellarium. Op deze afbeelding ziet u het uitzicht op de horizon in noordelijke richting op 14 februari (Valentijnsdag) om middernacht. Er zijn twee interessante sterrenbeelden te zien, de prachtige Zwaan en de Lier met misschien wel beroemdste ster van het noordelijk halfrond, Vega. Met een online planetarium zoals Stellarium kunt u uw ster gemakkelijk vinden en kunt u opzoeken waar uw ster te zien is op een bepaald tijdstip.
Voor gevorderde gebruikers: Alles meteen bij de hand - de draaibare sterrenkaart
Wilt u flexibeler zijn en uw ster ook zonder computer kunnen vinden, zoals bij voorbeeld in de natuur tijdens het kamperen?
Dan is de draaibare sterrenkaart het juiste hulpmiddel. U stelt met behulp van twee draaibare schijven de datum en tijd in. De kaart laat u dan zien op welke hoogte en in welke richting uw ster te zien is. Na wat oefening is het heel makkelijk. Bij de draaibare sterrenkaart zijn instructies meegeleverd, die u precies vertellen wat u moet doen om uw ster snel te vinden.
Op de afbeelding ziet u hoe een typische draaibare sterrenkaart eruit ziet. Iedere sterrenkaart is speciaal ontworpen voor een bepaalde geografische regio. Binnen Europa zijn de verschillen echter minimaal. Het verschil tussen de sterrenhemel vanuit Londen of Rome is te verwaarlozen.
Voor professionals: Oriënteren in de sterrenhemel zonder hulpmiddelen
De meest uitdagende, maar ook meest flexibele optie is het vinden van uw ster zonder hulpmiddelen. Deze optie vereist wat oefening, maar daardoor raakt u op een dieper niveau vertrouwd met de hemelmechanica.
De eerste stap is het vinden van de Poolster. De Poolster is een van de helderste sterren van de noorderhemel en staat op een hoogte van ongeveer 50 graden. Kent u het sterrenbeeld Grote Beer? Als dat zo is, kunt u de Poolster vinden met behulp van de Grote Beer. Op de afbeelding rechts ziet u hoe dat moet.
Eerst zoekt u de Grote Beer. Kijk er eens goed naar: zijn zeven sterren hebben allemaal een andere helderheid. Als u de 'achterkant' van het pannetje volgt en deze in gedachten vijf keer verlengt, komt u uit bij de iets zwakkere Poolster, die deel is van de Kleine Beer. Nu heeft u een uitgangspunt om u verder te kunnen oriënteren. De Poolster vormt het noordelijkste punt en staat daarom altijd precies in het noorden.
Pak daarna de meegeleverde informatie over uw sterrenbeeld erbij. Gaat het om een lente-, zomer-, herfst- of wintersterrenbeeld? Of heeft u een ster gekocht die zich in een zogenaamd circumpolair sterrenbeeld bevindt?
Een zomersterrenbeeld kenmerkt zich door het feit dat hij het beste zichtbaar is, oftewel het langst te zien is, in de zomer. Dit houdt in dat u uw zomersterrenbeeld bij het vallen van de nacht in het oosten kunt zien. Gedurende de nacht beweegt het sterrenbeeld zich richting het zuiden en dan naar het westen, voordat hij 's ochtends weer achter de horizon verdwijnt. Dit is ook van toepassing op lentesterrenbeelden in de lente, herfststerrenbeelden in de herfst en wintersterrenbeelden in de winter.
Het is bijvoorbeeld relatief makkelijk om een herfststerrenbeeld te vinden in de herfst. 's Avonds is het sterrenbeeld aan de horizon in het oosten te zien, terwijl hij zich rond middernacht hoog boven de horizon in het zuiden bevindt, voordat hij uiteindelijk verdwijnt achter de horizon in het westen.
Maar hoe zit het dan met de zichtbaarheid van een herfststerrenbeeld in de winter? Dan is hij maar een paar uur zichtbaar. Als het 's winters middernacht is, en de wintersterrenbeelden staan op hun hoogste punt in het zuiden, dan beginnen de lentesterrenbeelden op te komen in het oosten, terwijl de herfststerrenbeelden alweer onder gaan in het westen. Dit gaat ook op voor andere seizoenen. De sterrenbeelden van het vorige seizoen zijn alleen zichtbaar tussen zonsondergang en middernacht. De sterrenbeelden van het volgende seizoen alleen tussen middernacht en zonsopkomst. Zomersterrenbeelden zijn in de winter helemaal niet te zien.
Daarom is het belangrijk om te weten bij welk seizoen uw sterrenbeeld hoort en welk seizoen het nu is. Dan weet u meteen ongeveer waar en wanneer u uw ster kunt bekijken.
Hoe zit het met de hoogte van uw sterrenbeeld? De zogenaamde declinatie van uw ster geeft u een inschatting van hoe hoog u moet kijken om uw ster te zien. Deze informatie kunt u terugvinden op het meegeleverde informatieblad. Als vuistregel kunt u aanhouden: hoe hoger de declinatie, hoe hoger in de sterrenhemel u moet zoeken.
Probeer de contouren van uw sterrenbeeld en de naastgelegen sterrenbeelden goed in u op te nemen voordat u gaat zoeken. Het is niet makkelijk om een sterrenbeeld te vinden zonder hulpmiddelen. Met wat oefening zult u echter na enige tijd uw sterrenbeeld of een van de naastgelegen sterrenbeelden kunnen zien liggen. Bent u vergeten welke ster van het sterrenbeeld u heeft benoemd? Geen probleem, met behulp van onze gedetailleerde kaart kunt u de exacte locatie vinden.
Als u overigens een ster in een circumpolair sterrenbeeld heeft, is hij bijzonder makkelijk te vinden. Hij is gedurende het hele jaar zichtbaar en net als de Grote Beer, ligt hij in de buurt van de Poolster.
Nog een paar algemene tips:
wees geduldig! Zelfs de helderste sterren kunnen moeilijk te zien zijn als het bewolkt is of als er veel licht vanuit de stad komt. Laat uw ogen rustig wennen aan het donker. Onderschat de kou niet, vooral in de winter. Neem warme kleding, dekens en warme drankjes mee en maak het gezellig!
